O BNG urxe un plan de acción inmediato contra invasoras como a Herba da Pampa
O Bloque Nacionalista Galego (BNG) presentou no Parlamento de Galicia unha proposición parlamentaria e unha interpelación para instar á Xunta a activar a loita contra a invasora “Herba da Pampa” e as consecuencias para a biodiversidade e a saude. Nestas iniciativas, fai un histórico das accións desenvolvidas pola Xunta de Galicia en materia de produción, control e cumprimento da normativa en canto á erradicación de especies exóticas invasoras (EEI), en especial da Cortaderia Selloana. Tras varios anuncios por parte da Xunta da posta en marcha do Plan de acción contra esta, o cal nunca chegou a aprobarse formalmente, o BNG esíxelle ao Goberno autonómico a realización dunha serie de accións para que esta situación non se alongue máis no tempo.
Piden os nacionalistas que se presente un informe sobre “as actuacións realizadas nos últimos 5 anos para controlar, mitigar a expansión e eliminar a especie invasora coñecida como herba de pampa (Cortaderia selloana), incluíndo os resultados en Galicia do Proxecto Life+Stop Cortaderia” que contou cunha axuda da Xunta, para a elaboración de devandita “estratexia”.
Piden a aprobación e posta en marcha do Plan de Acción para “o control, manexo e posible erradicación da herba da pampa”, antes de finalizar o ano 2023. E a creación de “un fondo económico para o control e eliminación da especie.
Para iso, o grupo parlamentario pide que teña unha “duración mínima de 5 anos prorrogables e achegas anuais da Xunta, administración estatal e deputacións, así como das empresas construtoras e xestoras das estradas e autovías que discorran polo territorio galego.”
Tal e como expón o BNG, e que ademais é un feito, as especies exóticas invasoras son unha das ameazas máis importantes á biodiversidade, as cales poñen en perigo os equilibrios ecolóxicos, a saúde e as actividades económicas. Ademais de ser o segundo factor que contribúe á perda de biodiversidade. E do mesmo xeito, poden afectar negativamente a saúde, como a propagación de enfermidades, e tamén afectar negativamente a economía, principalmente nas actividades do sector primario como a agricultura, a gandería, a pesca, o marisqueo e a apicultura.
Esta necesidade do BNG por tratar de mellorar esta situación antes de final de ano débese o atraso de máis de 10 anos da Xunta por implementar as accións que eles mesmos propuxeron anos atrás. En 2006, a Xunta de Galicia publicou o estudo "Especies exóticas invasoras en Galicia: diagnóstico da situación actual e propostas de liñas de actuación", pero non foi ata o ano 2013 que aprobouse o Plan Estratéxico. Aínda así, “pasaron 10 anos desde da aprobación, non se coñecen os resultados das diferentes liñas de acción. E se miramos o publicado na páxina web do Ministerio de Medio Ambiente, o balance é bastante pobre”, explica o grupo parlamentario.
Segundo o artigo 108 da LEI 5/2019, do 2 de agosto, do patrimonio natural e da biodiversidade de Galicia, nos seus apartados 4., 5. e 6., establece que “a Consellería competente en materia de conservación do patrimonio natural establecerá unha Rede de alerta para a vixilancia de especies exóticas invasoras que recompila e rexistra datos sobre a incidencia de especies exóticas invasoras no medio ambiente”. Tamén que “a administración autonómica adoptará medidas para controlar ou erradicar as especies exóticas invasoras”. E ademais, “no marco dos plans de control e erradicación da Administración autonómica, poderá incluírse a imposición da obrigación de aplicar tales medidas aos responsables da introdución ou propagación”.
Do mesmo xeito, na iniciativa, o BNG cita diversos riscos para a biodiversidade e a saúde que especies invasoras como a herba da Pampa poden provocar, “baseado nunha investigación do Servizo de Alergoloxía do Hospital Universitario Marqués de Valdecilla. Unha das consecuencias máis destacadas sería a prolongación do período de alerxia primaveral” algo que acontece ate preto das navidades.
Mencionan tamén que “en 2018 púxose en marcha o proxecto Life+Stop Cortaderia, financiado pola UE cun 52% do orzamento, e que prevía actuacións en Cantabria, Asturias, Galicia e Portugal. A Xunta colaborou neste proxecto con 18.000 euros coa intención de elaborar un plan adaptado ao noso territorio. Segundo informa a prensa, en 2019 a Xunta encargou á UdC a cartografía da herba da Pampa en Galicia, algunhas informacións sobre as cales se difundiron nos medios de comunicación”.
En 2018, Galicia colaborou na creación da Estratexia para a xestión, control e posible eliminación do Plumacho e outras especies de cortaderia, que foi aprobada pola Comisión Estatal para o Patrimonio Natural e a Biodiversidade e a Conferencia Sectorial de Medio Ambiente. Nese ano, e un tempo despois en 2020, a Xunta volveu anunciar a posta en marcha do Plan de Acción, pero, do mesmo xeito que pasou as anteriores veces, “este segue sen coñecerse”. A pesar de toda a campaña de publicidade por parte do Goberno autonómico, a presenza da herba da Pampa está completamente descontrolada nunha gran parte de Galicia, sobre todo pola AP9 e outras estradas e autovías.
O BNG recolleu informacións de prensa recentes e destaca o novo proxecto Life, desta volta coordinado en Galicia por unha asociación local e con investimento propio para o territorio: “o pasado 1 de outubro iniciouse no Arco Atlántico un novo programa LIFE Stop Cortadería+, que en Galicia será coordinado pola Asociación Galicia Ambiental. O principal obxectivo deste proxecto é avanzar no control e erradicación do pasto de pampa, poñendo especial atención na súa eliminación en zonas de transición para tentar confinar a especie á franxa atlántica. Paralelamente, promoveranse accións de sensibilización cidadá, difusión e acción voluntaria nas zonas máis afectadas como os parques empresariais.”