Veciños da conca do río Ulla desmenten datos do proxecto Greenfiber e advirten do seu impacto ambiental
Veciños da conca do río Ulla enviaron unha carta ao director de La Voz de Galicia titulada “(Re)aclarando as augas de Altri” en resposta ao artigo de opinión “Aclarando as augas de Altri” publicado neste mesmo xornal. Con esta, quixeron clarificar e corrixir os datos que Juan M. Lema Rodicio expuxo no seu escrito, ao considerar que se trata de información "incorrecta".
Estes expresaron a súa inquietude presentando datos específicos sobre a fábrica, «desde aquí queremos contestarlle ao autor do escrito de opinión de La Voz de Galicia titulado "Aclarando as augas de Altri", achegando datos que expliquen a gravísima preocupación que sentimos».
Do mesmo xeito, explicaron a situación en catro puntos crave: a problemática do caudal do río Ulla, a extracción de auga que faría a fábrica, o estudo da dilución da vertedura e o seu nivel de toxicidade, e a temperatura deste cando se bote ao río.
En primeiro lugar, os veciños manifestaron que «os caudais ecolóxicos non teñen carácter de uso, senón que son un tipo de restrición que impón a lei sobre os sistemas de explotación (neste caso o encoro de Portodemouros) para un mellor funcionamento dos ecosistemas». Polo que din non lle ven sentido aos cálculos realizados polo autor sobre o caudal do río, nos que explica que, segundo a súa estimación, o consumo da fábrica sería mínimo tendendo en conta o nivel de auga.
En segundo lugar, critican os resultados presentados por Greenfiber, indicando que estes non aseguran a non afección ao "estado ecolóxico" do río (na terminoloxía da DMA "nivel ecolóxico" non existe). Sinalan que varios parámetros bordean os límites normativos e que calquera cambio na química ou mesmo o caudal do río podería superar estes límites. Ademais, expoñen que «as cantidades declaradas por Greenfiber son estimacións realizadas coas achegas do fabricante do reactor biolóxico de membrana, obtidas a rendementos óptimos e sen sucidade posterior lóxica das membranas, que fai diminuír o rendemento».
En canto ás verteduras da celulosa, afirman que «a experiencia nos mostra que as verteduras de ningunha celulosa activa son tan inocuos como se desprenden desde nota de prensa». Por iso, propoñen actualizar as tecnoloxías en fábricas activas antes de confiar na súa efectividade.
Finalmente, corrixen a información sobre a temperatura da vertedura, que será de 27ºC segundo Greenfiber, non 26ºC como se indicaba no artigo de opinión, «o incremento posiblemente sexa superior aos 1,5-2ºC indicados, pero o serán con total seguridade durante a estiaxe. Consideramos, ademais, un erro concluír que a afección térmica da vertedura será exclusiva do tramo previo ao encoro, que é de 1,5 km e non de 2-3 km».
Ademais, advirten que o incremento térmico durante a estiaxe podería ser maior do indicado e que o efecto negativo estenderase máis aló do tramo inmediato previo ao encoro, afectando a vida acuática e favorecendo a aparición de especies invasoras, como sería o caso da posible difusión do plumeiro da pampa no encoro de Portodemouros, que depende de moitas máis variables que as analizadas no EIA (por exemplo, temperatura ambiental, insolación).
Os veciños salientan no impacto negativo que un aumento de temperatura podería ter na fauna, especialmente en especies de augas frías como a troita, e en organismos en perigo de extinción como o mexillón de río (en perigo de extinción a nivel mundial). Do mesmo xeito, avisan das graves consecuencias que habería augas abaixo debido ás toxinas e compostos tóxicos que se verterán no caudal de saída dun encoro fortemente eutrofizado.
Prohibición de baño
A Xunta de Galicia prohibiu o baño e a realización de actividades acuáticas no embalse de Portodemouros por perigo de presenza de cianobacterias tóxicas. Segundo indícase no escrito, “neste encoro existe unha proliferación de cianobacterias, microalgas que adoitan producir efectos tóxicos”. Este é o mesmo no que Altri pretende facer vertidos, a menos de 2 km de augas arriba, de nitratos (NO3), fósforo (P total) e outros contaminantes como os sulfatos (SS).
Actualmente, este encoro está no nivel 3 de risco, o máis alto posible, e no que se estipula que “estes resultados son indicativos dunha alta probabilidade de efectos adversos para a saúde”. A presenza de natas e espumas xeradas por cinobacterias é un indicador do potencial risco de efectos severos para a saúde das persoas que tomen contacto con estas. Este nivel 3 significa que o volume de cinobacterias supera os 8 mm³/L ou ben cuantificarse toxinas na auga en niveis altos (>24 µg/L MIC, >6 µg/L CIL, >60 µg/L ANA) e detéctanse espumas e natas de cinobacterias en áreas onde pode existir contacto directo cos bañistas e/ou existe risco de indixestión/aspiración.