Informe alerta: o auxe do gas fósil en Galicia frea o avance das renovables
A plataforma Galiza Sen Gas elaborou un informe no que declaran que en Galicia aumentouse máis o uso de gas fósil que de todas as enerxías renovables xuntas, facendo que se atrase a transición enerxética. O informe, “Gas natural, o combustible fósil que atrasou a transición enerxética”, está baseado nos datos oficiais máis recentes da situación enerxética en Galicia.
Segundo explican, a aposta pola gasificación de Galicia, realizada polos gobernos e as compañías de enerxía, resultou nunha infraestrutura gasista (regasificadora, rede de gasodutos, centrais eléctricas de ciclo combinado) sobredimensionada que rivalizou de maneira eficiente co avance das enerxías renovables eléctricas e térmicas. Para iso, poñen como exemplo a produción eléctrica acumulada das centrais de gas (ciclos combinados) de Sabón e As Pontes entre 2008 e 2024, en comparación con 2007 (34.316 GWh), superou á dos parques eólicos (30.077 GWh), mesmo a pesar da súa baixa utilización.
Informan que o inicio da planta de regasificación de Reganosa en Mugardos en 2007 propiciou un avance na utilización do gas fósil e a intensificación dos impactos socioambientales relacionados. Así mesmo, a regasificadora de Mugardos facilitou a importación de gas natural licuado, contribuíndo á deterioración do medio ambiente local. Tal e como indican, este é aínda máis intensivo en carbono e, polo tanto, máis daniño para o clima que o de gasoduto, sobre todo cando se obtén a través da técnica do fracking, como a maioría do gas importado desde os Estados Unidos de América (EEUU), de onde Galicia leva importado gas desde 2016.
Tal e como afirman desde Greenpeace, membro da plataforma, "as importacións galegas de gas fósil están ligadas a abusos dos dereitos humanos e á destrución do territorio nos países de orixe". Ata o de agora, África e Rusia foron os principais provedores, sen embargo, todo o importado ata o 2007 era procedente dun gasoduto de Alxeria. A partir dese ano, gran parte do gas obtívose en forma de gas licuado, levado en embarcacións metaneiras ata a planta de regasificación de Mugardos. E ata o 2023, son sete países, Nixeria, Rusia, Trinidad e Tobago, Estados Unidos, Perú e Alxeria, os que concentran o 91% dos metaneiros descargados nesta fábrica.
A implementación da regasificadora de Reganosa, cuxa legalidade aínda está en debate no Tribunal Supremo, posibilitou que Galicia transformásese nunha reexportadora de gas fósil. Con todo, a maioría do gas importado utilízase para o consumo interno. Tras un crecemento constante nos primeiros 10 anos do proceso de gasificación (1998-2008), o consumo enerxético de gas fósil sufriu altos e baixos, para retomar unha tendencia ascendente desde 2014, logrando o seu máximo nivel en 2019-2022. As centrais eléctricas de ciclo combinado xunto á industria representan entre un 85% e un 90% do consumo anual de Galicia, mentres que a demanda das vivendas constitúe entre un 5 e 10 % do total.
En Galicia, o gas fósil non só emprégase como recurso enerxético, senón tamén como materia prima para a produción de hidróxeno gris, imprescindible no proceso de produción da refinería de petróleo de Repsol na Coruña. Simultaneamente coa redución gradual da actividade da refinería, ata a súa finalización ou transformación, desde a organización ecoloxista declaran que "sería preciso substituír canto antes o hidróxeno gris por verde, obtido a partir de electricidade renovable".
Para cumprir o Acordo de París, Galicia ten que abandonar o uso de gas fósil antes do ano 2035. O paso inicial consiste en eliminar o seu uso na produción eléctrica antes do ano 2030, pechando as plantas de ciclo combinado de gas fósil de Sabón (Naturgy) e As Pontes (Endesa). Dende a plataforma indican que este sería un obxectivo factible se se incrementa a capacidade de produción e almacenaxe de enerxía limpa e optimízase a administración da demanda. Despois de abandonar completamente o carbón en 2023, aseguran que o gas natural preséntase como o próximo combustible fósil que podemos abandonar na ruta cara un modelo enerxético totalmente renovable para 2040.