Calcular a pegada de carbono dun produto: clave para competir en sustentabilidade
Hai unha ferramenta internacional eficaz para calcular la pegada de carbono, trátase da UNE-EN ISO 14067:2019, un gran avance en materia de sustentabilidade, que permite ás empresas coñecer o impacto climático dos seus produtos. O cálculo da pegada de carbono permite cuantificar as emisións de gases de efecto invernadoiro (GEI) asociadas a cada etapa da vida útil dun ben, desde a extracción das materias primas ata a súa eliminación final, e actualmente réxese por esta norma internacional clave.
Tal como explica a consultora OAK, especializada en sustentabilidade e con máis de dúas décadas de experiencia neste ámbito, a norma ISO 14067 establece os principios, requisitos e directrices para determinar de forma estandarizada a pegada de carbono dun produto. Esta metodoloxía baséase no enfoque de Análise do Ciclo de Vida (ACV), recollido previamente nas normas ISO 14040:2006 e ISO 14044:2006, pero cun foco exclusivo no cambio climático. É dicir, non se estudan todos os impactos ambientais, senón unicamente o potencial de quecemento global derivado das emisións directas ou indirectas xeradas ao longo do ciclo de vida do produto.
Unha das grandes vantaxes desta norma é que a análise pode realizarse de forma completa ou parcial, o que permite ás empresas valorar as emisións dun ou varios procesos do sistema do produto sen necesidade de abordar de inmediato todo o ciclo de vida. Segundo OAK, esta flexibilidade foi clave para facilitar a adopción da norma por parte de organizacións de distintos tamaños e sectores, desde industrias alimentarias e téxtiles ata compañías tecnolóxicas ou do sector da construción.
O cálculo, ademais, non é só un exercicio técnico, xa que permite identificar os puntos críticos de maior impacto climático, o que axuda a detectar ineficiencias, optimizar procesos e redeseñar a cadea de subministración desde unha perspectiva ambiental. A norma tamén permite establecer comparativas entre produtos similares segundo o seu impacto, converténdose así nunha ferramenta de gran valor para o eco deseño e a mellora continua.
Un dos aspectos máis relevantes é o valor engadido comercial que este tipo de análises ofrece. En mercados con alta sensibilidade ambiental como Alemaña, os países escandinavos ou os Estados Unidos, os produtos cunha pegada de carbono coñecida e verificada contan cunha vantaxe competitiva importante. Así mesmo, o coñecemento e a redución progresiva destas emisións alinéanse coas demandas de grandes empresas sometidas a presión reputacional, cadeas de valor sostibles e políticas públicas de contratación verde.
Esta esixencia reforzouse coa recente aprobación do Regulamento (UE) 2024/1781, en xuño de 2024, sobre deseño ecolóxico, que establece criterios ambientais obrigatorios para os produtos comercializados na Unión Europea. O regulamento, de aplicación directa en todos os países membros, fixa como un dos seus principais obxectivos a redución da pegada de carbono e da pegada ambiental global ao longo do ciclo de vida dos produtos. Deste xeito, calcular e xestionar a pegada de carbono conforme á UNE-EN ISO 14067:2019 convértese nun requisito imprescindible para garantir o acceso ao mercado europeo e a súa libre circulación.
Alén do cumprimento legal, a análise conforme a esta norma tamén constitúe a base para declaracións ambientais verificadas (DAP) ou para o etiquetado ecolóxico, conforme á norma UNE-EN ISO 14025:2010. Este tipo de comunicación ambiental, baseada en datos obxectivos e auditábeis, está a converterse nun estándar esencial para as empresas que queren destacar o seu compromiso co clima sen incorrer en greenwashing.
En definitiva, calcular a pegada de carbono dun produto segundo a UNE-EN ISO 14067:2019 non é unicamente unha cuestión de cumprimento normativo, senón unha ferramenta de transformación real. Axuda ás empresas a tomar decisións baseadas en datos, a comunicar con transparencia e a prepararse para un contorno comercial cada vez máis regulado e esixente.